Merhabalar,
Patlamadan Korunma Dökümanı konusunda bir dönem yoğun çalışmalarımız oldu.İşyerinin büyüklüğü ve niteliğine göre zorluk derecesi değişebilen bu konuda özellikle kimyasal depolama ve elleçleme / üretim tesislerinde çalışmanın bir takım ve uzmanlık çalışması olması gerektiğini vurgulamam gerekir.Öncelikle patlayıcı oratmaların oluşma olasılığını ve kaynaklarını tespit etmeniz gerekir.Patlayıcı ortam tespiti sonrasında patlayıcı ortamın sınırlarını ve sınıflarını belirlemeniz gerekmektedir.Patlamanın önlenmesi için o bölgedeki prosesin niteliği ve kullanılacak elektrikli/eşektriksiz ekipman ve cihazların ATEX direktifine göre Exproof tipleri ve kategorileri belirlenmelidir.Patlama oluştuğunda da olaı etkilerini hesplayabilmek patlamanın gerçekleştiğinde ortaya çıkaribeleceği şiddetin büyüklüğünün ve sınırlarının belirlenmesi gerekmektedir.Bu çalışma ciddi bir risk değerlendirmesi gerektirmekte ve bunun üzerinden şekillenmelidir.Eğer Ex Zone sınıflandırmasını hesaplayarak yapamıyorsanız Binaların Yangından Korunması Hk. Yönetmelikte patlayıcı ortam sınıflandırmaları depolamanın gaz+sis+buhar çıkış kaynaklarından emniyet+güvenlik mesafeleri verilerek referans olabilmektedir.Faaliyet konusu kimyasal olmayan işyerleri için bu yönetmeliği dayanak gösterebilirsiniz.Aşağıda ilgili yönetmeliğin tehlikeli bölgelerin belirlenmesi ile ilgili maddelerini bulabilirsiniz.
BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HK. YÖNETMELİK
Tehlike bölgelerinin tanımları
MADDE 116-
(1) İlgili yönetmelik ve standartlara uygun olmak şartıyla, tehlike bölgeleri üçe ayrılır:
a) 0. Bölge: Patlayıcı gaz
-
hava karışımının devamlı surette veya uzun süre mevcut olduğu boru ve kap içleri gibi
bölgelerdir.
b) 1. Bölge: Patlayıcı gaz
-
hava karışımının normal çalışma sırasında oluşma ihtimalinin olduğu dolum borusu civarı
ve armatürler gibi bölgelerdir.
c) 2. Bölge: Patlayıcı gaz
-
hava karışımının normal çalışma sırasında oluşma ihtimalinin olmadığı ve fakat olması
hâlinde yalnız kısa bir süre için mevcut olduğu, tankların yakın çevresi gibi bölgelerd
ir.
Tehlike bölgelerindeki sınırlamalar
MADDE 117-
(1) Tehlike bölgelerindeki sınırlamalar aşağıda belirtildiği şekilde olur:
a) 0. Tehlike Bölgesinde, beklenen yüksek işletme tehlikesi sebebiyle yalnız bu Bölgede kullanılmasına müsaade
edilmiş ve var ise Türk Standartları Enstitüsü sertifikalı veya uygunluk belgeli olan cihazların kullanılması mecburidir.
b) 1. Tehlike Bölgesinde, yalnız patlama ve kıvılcım güvenlikli cihaz ve sistemler kullanılır. Bu bölgeye taşıma
araçlarının girmesine, ancak patlayıcı karışımların oluşmasını önleyecek tedbirlerin alınmış olması hâlinde müsaade edilir.
c) 2. Tehlike Bölgesinde, sadece kıvılcım oluşturmayan ve buhar hava karışımının tutuşma sıcaklığının 4/5
sıcaklığına erişmeyen cihaz ve sistemler kullanılabilir. Bu Bölgede basınçlı, sıvılaştırılmış veya basınç altında çözünmüş
gazlar, yanmayan ve sağlığa zararlı olmayan gazlar ve söndürme cihazları hariç olmak üzere, sadece yangına en az 120
dakika dayanıklı kapalı hacimlerde depolanabilir.
Depo binası içinde dep
olama
MADDE 118-
(4) Depo hacimleri 1. Tehlike Bölgesidir. Depo hacminden dışarıya açılan kapılardan ve pencerelerden ve diğer
açıklıklardan itibaren 5 m yarıçapındaki bölge, döşemeden 0.8 m yüksekliğe kadar 2. Tehlike Bölgeleridir.
Açıkta yerüstü de
polama
MADDE 119
(4) Tehlike bölgeleri:
a) Aşağıdaki maddelerde aksi belirtilmediği sürece tank cidarından itibaren 5 m'lik bir uzaklık, zeminden 0.8 m
yüksekliğine kadar 2. Tehlike Bölgesidir.
b) Yanıcı sıvılar bir havuzlama bölgesi içinde depolanmış ise, bu bölge havuz setinin üst kenarının 0.8 m üstüne
kadar 1
. Tehlike Bölgesidir.
c) Yanıcı sıvıların yerüstünde açıkta depolandığı arazinin, genel trafik akışına açık olmaması gerekir.
ç) Depolama sahasına işi olmayanların girişinin yasaklanması ve bu yasağın uygun bir levha ile gösterilmesi gerekir.
(4) Taşınabilir kapların doldurulduğu ve boşaltıldığı yerler:
c) Dolum yapılan yerlerin 15 m yarıçapa ve zeminden 0.8 m yüksekliğe kadar ve dolum ağzından itibaren 5 m
yarıçapa ve ağızdan 3 m yüksekliğe kadar olan civarı, 1. Tehlike Bölgesidir.
ç) Boşaltma yapılan yerlerden ve boşaltma sırasında açılan hava tahliye ağzından (buhar haznesinden) yanıcı
buharların çıkabileceği açıklıkların 5 m yarıçapa ve zeminden 0.8 m yüksekliğe kadar olan civarı, 2. Tehlike Bölgesidir.
Bu bölümdeki hükümlerin uygulanmayacağı alanlar
MADDE 123-
(1) Bu Bölümde yer alan hükümler;
a) Herhangi bir ticari veya endüstriyel faaliyet için yapılmayan, ısıtma merkezi kazan daireleri ve yakıt depoları gibi
depolama ve doldurma işleri hakkında,
b) Araç depoları, yer değiştirebilen tesisler ve 300 litreye kadar depo hacmi olan sabit tesisler ile söz konusu araç ve
tesislerin ayrılmaz parçası olan yakıt kapları hakkında,
c) İşletmelerde, herhangi bir yanıcı sıvının, üretimde işlenmesi veya ürün veya ara ürün olarak kısa süre için
depolanması hâlinde,
uygulanmaz.
Selam ve Sevgilerimle,
İtfaiyeci
Yangın Güvenliği Teknikeri
İş Sağlığı ve Güvenliği Teknikeri
İş Güvenliği Uzmanı ( C )
Ulaş Devrim YURDABAL
.