Iş Sağliği Ve Güvenliğine Genel Bakiş Ve Güvenlik Kültürü Konu Özeti

Xzenon

Deneyimli Üye
TÜİSAG Üyesi
Katılım
26 Şub 2012
Mesajlar
802
Tepki puanı
5,498
Meslek
Uzman (B)
ÖZET – İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNE GENEL BAKIŞ VE GÜVENLİK KÜLTÜRÜ
TANIMLAR
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ:
İşyerlerinde, islerin yurutulmesi sırasında, cesitli nedenlerden kaynaklanan, sağlığa zararlı durumlardan korunmak amacı ile yapılan sistemli ve bilimsel calısmalardır.

İŞ KAZASI
Ulusal mevzuatımızda is kazası, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası
Kanununun 13. maddesinde tanımlanmıstır. Ancak bu tanım sadece hukuki bir tanım olup is
sağlığı ve is guvenliği tanımında belirtilen onleme ve korunma amaclı teknik bir tanım
değildir. Bu nedenle uluslararası iki kurulusun tanımları konunun teknik boyutu acısından
onem arzetmektedir.
Uluslararası Calısma Orgutune ( ILO)Gore;
Onceden planlanmamıs, bilinmeyen ve kontrol altına alınamamıs olan etrafa zarar verebilecek
nitelikteki olaydır.
Dunya Sağlık Orgutune (Who) Gore Đse;
Onceden planlanmamıs coğu kisisel yaralanmalara makinelerin ve arac gereclerin zarara
uğramasına, uretimin bir sure durmasına yol acan bir olaydır.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİN AMACI
Calşanların korunması
İşletmenin korunması
Üretim ve kalitenin artırılması
Kazalar incelendiğinde bes temel nedenin arka arkaya dizilmesi sonucu meydana geldiği
anlasılır. Bu bes temel faktore KAZA ZİNCİRİ denir
Kaza Zinciri:
1-İnsanın Tabiat şartları Karsısında Zayıflığı: Kazaların ilk temel sebebi
2-Kisisel Kusurlar: Dikkatsizlik, pervasızlık, asabiyet, dalgınlık, onemsemezlik ve ihmal gibi
3-Tehlikeli Hareket-Tehlikeli Durum
4-Kaza Olayı
5-Yaralanma (Zarar Veya Hasar) Bir kazanın kaza tanımındaki durumuna gelmesi icin YARALANMA (ZARAR VEYA HASAR) safhasının da bulunması gereklidir. Bu husus kaza zincirinin son halkasıdır.

İŞ GÜVENLİĞİ TEMEL PRENSİPLERİ
1-Tehlikeli Hareket Ve Tehlikeli Durumların Onlenmesi : Kaza zincirinin 3.halkası olan tehlikeli hareket ve tehlikeli durum zincirin en zayıf halkasıdır. is güvenliği sorumlularının ilk yapacağı is TEHLİKELİ HAREKET VE TEHLİKELİ DURUMLARI tespit ederek bunları ortadan kaldırmaya calısmalıdırlar.
2-İs kazalarının % 88’i tehlikeli hareketlerden, %10’u tehlikeli durumlardan, %2’si kaçınılmaz ve sebebi bilinmeyen) hareketlerden kaynaklanmaktadır.
Tehlikeli hareketler
Emniyetsiz çalısma, Gereksiz hızlı çalısma,
Emniyet donanımı kullanılmaz duruma sokma, Tehlikeli yerlerde çalısma,
Emniyetsiz yukleme, tasıma, istifleme, Emniyetsiz vaziyet alma,
Alet ve makineleri tehlikeli sekilde kullanma, Kisisel koruyucuları kullanmamak
Sasırma, kızgınlık, uzgunluk, telas, sakalasma vb.

Tehlikeli Durumlar :
Uygun olmayan koruyucular Koruyucusuz calısma
Kusurlu alet, makine, techizat kullanma Emniyetsiz yapılmıs alet ve makineler
Yetersiz- bakımsız bina, alet ve makineler Yetersiz ya da fazla aydınlatma
Yetersiz havalandırma Emniyetsiz yontem ve sartlar

3-Kaza Sonucu Meydana Gelebilecek Zararın Buyukluğu Kestirilemez, Bu tamamen Tesaduflere Bağlıdır.
Yapılan istatistikler, kazaların %50’sinin kolayca onlenebileceğini, %48’inin ancak etud ve metotlu bir calısma ile onlenebileceğini, % 2’sinin de onlenmesinin mumkun olamayacağını gostermistir.

4-Ağır Yaralanma Yada Olumle Neticelenen Her Kazanın Temelinde 29 Uzuv Kayıplı Ve 300 Yaralanma Meydana Gelmeyen Olay Vardır. (1-29-300 Oranı)
1-29-300 kuralının onemli bir ozelliği; bir isletmede olabilecek kazalar hakkında onceden tahmin yapma olanağını sağlamasıdır.

5-Tehlikeli Hareketlerin Nedenleri :
¬ İşçinin bünyeden ve yaradılışından gelen sahsi kusurları (dikkatsizlik, laubalilik, umursamazlık)
¬ Bilgi ve ustalık yetersizliği
¬ Fiziki yetersizlik
¬ Uygunsuz mekanik kosullar ve fiziki cevre

6-Kazalardan Korunma Metodu:
A-MÜHENDİSLİK VE REVİZYON:
* Tehlikeli Durumların Bilinmesi * Tehlikeli Durumların Analizi
* Tedbirlerin Alınması * Tedbirlerin Uygulanması
* Gerekli Kontrollerin Sağlanması
B-İKNA VE TEŞVİK:
*Eğitim ve Oğretim Calısmaları *Cesitli Yarısmaların Duzenlenmesi
*Uyarı Levhaları ve Afisler *Propaganda *Odullendirme/Ozendirme
C-ERGONOMİDEN YARARLANMA:
Yapılacak ise uygun isci temini ve calısanları biyolojik ozellikleri ile kabiliyetlerine gore
makine, tesis ve aletleri gelistirmek seklinde ergonomi biliminin gerekleri yerine getirilmelidir.
D-DİSİPLİN KURALLARI :
İş guvenliğini sağlamada en son basvurulacak çözüm yolu disiplin tedbirlerine basvurulmasıdır.

7-Kazalardan Korunma Yontemleri Đle Uretim, Maliyet, Kalite Kontrolu Metotları Benzerlik Ve Paralellik Arz Eder.

8-İş Guvenliği İle İlgili Calısmalara, Konulacak Kurallara Ve Alınacak Tedbirlere Ust Duzey Yoneticileri Katılmalı Ve Sorumluluğa Ortak Olmalıdırlar.

9-Formen, Ustabası Ve Benzeri Đlk Kademe Yoneticiler Kazalardan Korunmada En Onde Gelen Personeldir.

10-İş Guvenliği Calısmalarına Yon Veren Đnsani Duyguların Yanında, İş Guvenliğinin Sağlanmasında İtici Rol Oynayan İki Mali Faktor Vardır.
A- Guvenli bir isletmede uretim artıp maliyet dusecektir.
B- Kazalarda meydana gelen zarar yapılan odemelerin yaklasık 5 ( bes) katı olacaktır.

GÜVENLİK KÜLTÜRÜ
Güvenlik kulturunun tanımı, literaturde cok farklı sekillerde dile getirilmektedir. Bu tanımlar incelendiğinde, ortaklık, onleme, korunma, maruziyet, değisim, algılama, inanc, değer, tutum vb. kavramların tum tanımlarda ortak olduğu gorulmektedir. Onerilen tanımdan da anlasılacağı uzere, guvenlik kulturu butun isletmeyi kapsamakta ve isletmenin her bireyi tarafından farklı seviyelerde olsa bile algılanmaktadır.
İş kazaları, coğunlukla risk unsuru tasıyan calısma kosullarının birtakım psiko-sosyal faktorler nedeniyle, calısanlar tarafından yeterince algılanamamasından kaynaklanmaktadır. Orgutlenmedeki yetersizlikler, etkin olmayan iletisim ve eğitim eksikliği calısanların guvensiz davranıslarda bulunmalarına yol acarken, mesleki ve gunluk yasamdan kaynaklanan sorunların ortaya cıkardığı psikolojik gerilim de kaza riskini artırmaktadır. Karmasık bir yapıya sahip olan is kazalarının meydana gelmesinde pek cok faktorun etkisi bulunmakla birlikte, yaygın kanaat is kazalarının onemli bir bolumunun insan hatasına bağlı olduğudur. Bundan dolayı, is sağlığı ve guvenliğinin beseri unsuru üzerinde giderek daha fazla durulmaya baslanmıstır.

Guvenlik kulturu, iscilerin tutumları ve davranısları uzerine odaklanarak guvenli davranısı motive etmekte ve iscilerin calıstıkları isletmelerdeki risklerin farkında olmalarını sağlamayı, tehlikelerin surekli olarak gozetimini mumkun kılan bir norm gelistirmeyi amaclamaktadır.

Guvenlik kulturunun calısanlar tarafından isyerlerinde yeterli duzeyde algılanmasının ilk basamağı, bircok yonetim sisteminde gorulduğu gibi, ust yonetimim taahhudu olarak adlandırılan kısımdır. Đsveren veya vekilleri tarafından isletmede guvenlik kulturu olusturulmasına yonelik yatırımlar yapılması, gerekli eğitimlerin calısanlara aldırılması, kisisel koruyucu donanımların hazır tutulması, isletme icerisinde ve calısanlarla beraber is sağlığı ve guvenliği ile ilgili konuların değerlendirilmesi, gerekli prosedur ve talimatların hazırlanması ve en onemlisi de guvenliği uretimden ve isten onde tutulması, ust yonetimin taahhudu basamağının gereklilikleridir.

İsletmede guvenlik kulturu olusturmanın ve yerlestirmenin ikinci adımı, orta yonetim
olarak nitelendirilen bas muhendis, muhendis, sef, usta ve eğitici gibi calısanların, verdikleri talimatlarda is sağlığı ve guvenliği gerekliliklerini gozetmesi ve calısanların yaptıkları islere nezaret ederken is sağlığı ve guvenliği gerekliliklerine uygun sekilde davranmalarını gozetmeleridir.

Guvenlik kulturu olusturmanın ucuncu basamağı, isyerinde yazılı bir is sağlığı ve guvenliği sistemi kurulmus olması gerekliliğidir. Bu sistemin temel unsurları olarak, calısanların is sağlığı ve guvenliği ile ilgili konularda bilgilendirilmesi, is sağlığı ve guvenliği ile ilgili kurul ve heyetlerde alınan kararlardan tum calısanların haberdar edilmesi ve soz konusu kurul ve heyetlere calısanların katılımının sağlanması, isyerinde meydana gelen, meydana gelmesi muhtemel olan veya kıl payı atlatılan kazaların veya sağlık ve guvenlikle ilgili diğer olumsuz durumların raporlanması ve bu raporlar doğrultusunda yapılan calısmalar ve duzeltici faaliyetler hakkında calısanlara bilgi verilmesi sayılabilir. Bunlara ek olarak, calısanları is sağlığı ve guvenliği ile ilgili konularda odullendirme hususu da bu basamağın unsurları arasında yer almaktadır.

İsyerlerinde guvenlik kulturu olusturmanın son basamağı da yazılı olmayan bir is sağlığı ve guvenliği sistemi olusturulmasıdır. Bu asama, is kazası ve meslek hastalığı olusmasına neden olacak sekilde davranan calısanların belirlenerek onlara yonelik ozel calısmalar yapılması, usta-cırak iliskisi olan yerlerde ustaların is sağlığı ve guvenliği gereklerini cıraklara aktarmasının tesvik edilmesi ve bu gerekliliklere uygun davranıs sergileyen calısanlara is sağlığı ve guvenliği konusunda yetki verilerek diğer calısanları uyarması ve onlara ornek olacak doğru davranısları sergilemelerinin sağlanması gibi unsurları icermektedir.



ILO’nun sosyal ve ekonomik guvenliği artırma stratejisi de, guvenliğin 7 temel boyutuna odaklanmaktadır.
İs piyasası guvencesi İstihdam guvencesi İs guvencesi
Beceri gelistirme guvencesi Calısma guvenliği Temsil guvencesi
Gelir guvencesi

Ülkemizde de is sağlığı ve guvenliği kulturunun olusturulması icin,
· İs sağlığı ve guvenliği standardı olusturma ve uygulama
· İs sağlığı ve guvenliğinin ozendirilmesi
· İs kazalarının azaltılması icin tesvikler sağlanması
· İs kazalarının ve meslek hastalıklarının onlenmesi ve nedenlerinin arastırılması
· Eğitim ve oğretim hizmetlerinin yurutulmesi
· Denetim hizmetlerinin yurutulmesi
· Profesyonel is sağlığı ve guvenliği hizmetlerinin sağlanması
gibi faaliyetler bulunmaktadır.

Kamu sektorundeki, is sağlığı ve guvenliği ile ilgili baslıca kuruluslar Calısma ve Sosyal
Guvenlik Bakanlığı bunyesindedir.
Bunlar,
İs Sağlığı ve Guvenliği Genel Mudurluğu ve bu Genel Mudurluk bunyesindeki İs Sağlığı ve Guvenliği Merkezi Mudurluğu (iSGUM),
İs Teftis Kurulu Baskanlığı,
Calısma ve Sosyal Guvenlik Eğitim ve Arastırma Merkezi Baskanlığı (CASGEM),
Sosyal Guvenlik Kurumu (SGK),
Meslek Hastalıkları Hastaneleri ile ilgili Bakanlıklar ve kamu kurulusları da (Sağlık Bakanlığı, Cevre ve Orman Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Turk Standardları Enstitusu (TSE) ve Turkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK) gibi), genel is sağlığı ve guvenliği sistemi icerisinde dusunulmelidir.

Ozel veya sivil sektorde ise, sendikalar, isveren kurulusları, is sağlığı ve guvenliği
alanında faaliyet gosteren ortak sağlık ve guvenlik birimleri ile danısmanlık firmaları ve calısanları (isyeri hekimleri, is guvenliği uzmanları, is hijyenistleri, muhendisler, psikologlar, ergonomistler gibi), isyeri hekimliği ve is guvenliği uzmanlığı eğitim kurumları, meslek orgutleri ve uluslararası kuruluslar da (ILO, WHO ve Avrupa Birliği bunyesindeki OSHA gibi), is sağlığı ve guvenliği sistemi icerisinde yer almaktadırlar.

Calısma ve Sosyal Guvenlik Bakanlığının gorevleri

1-3146 sayılı Calısma ve Sosyal Guvenlik Bakanlığının Teskilat ve Gorevleri Hakkında
Kanunun 2. maddesinde;
2-Yine 3146 sayılı Kanunun 12. maddesinde;
3-7460 sayılı Calısma ve Sosyal Guvenlik Eğitim ve Arastırma Merkezi Teskilat Kanununun 2. maddesinde; Belirtilmiştir.
İs Sağlığı ve Guvenliğinin Temel Prensipleri:
1. İs guvenliğinin kapsamı, asağıdaki hususlardan olusur:
2. İsle ilgili hastalık ve sakatlıklardan korunma
3. Her turlu ayrımcılığa karsı koruma
4. Siddet, taciz, stres, uygun olmayan calısma saatlerine karsı koruma, calısma
5. saatlerinin, gece isinin, calısma yasının sınırlandırılması
6. Tazminat, emeklilik guvencesi, analık koruması, ise devamsızlık koruması, uzun sureli
7. bakım, tatil, mantıklı is planlaması
8. Devlet yaptırımı, teftis yoluyla koruma
9. Orgutlenme hakkı
10. Toplu pazarlık hakkı
11. Sağlık hizmetine ulasma, eğitim, cocuk bakımı gibi sosyal destek hakkı
12. Guvensiz isi reddetme hakkı
13. İSİG kurulları ve diğer temsil mekanizmaları yoluyla katılım hakkı
14. İsle ilgili olası tehlikeleri bilme hakkı
15. İsyerindeki yanlıs yapılan isleri bildiren kisiler icin korunma hakkı

İs sağlığı ve guvenliğine yonelik mevzuatın gereklerinin tam anlamı ile anlasılabilmesi icin, guvenliğin ana kurallarının iyi bilinmesi gerekir.

Guvenliği sağlamanın uc ana kuralı vardır. Bunlar, onem derecesi ve sırası ile;
1-Guvenliği ve sağlığı tehdit eden durumların ortadan kaldırılması
2-Guvenliği ve sağlığı tehdit eden gelismelerin zamanında saptanması
3-Onlenemeyen durumların kotu sonuclarının en aza indirgenmesi

Guvenliğe iliskin kuralların uygulamada hayata gecirilmesi icin kullanılan yontemler
dort ana grup altında toplanabilir.
1-Tehlikeli Durumların Ortadan Kaldırılması : Uygulamada, uzerinde en basta durulması gereken nokta tehlikeli durumların ortadan kaldırılmasıdır. Kisilerin guvenliği rastlantıya bırakılamaz ve tehlikeli durumların ortadan kaldırılması isverenin temel yukumlulukleri arasındadır.
2-Đscilerin Tehlikeye Karsı Korunması : Hicbir iste tehlike yuzde yuz ortadan kaldırılamaz. Bazı makinelerin, kullanılan maddelerin, is yapılan ortamın veya yapılan isin tehlike arz etmesi kacınılmazdır. Tehlikelerin tumu ile ortadan kaldırılmasının onunde teknolojik nedenler ve uygulama zorlukları gibi engeller var ise, kisi ile tehlike arasında bir kalkan olusturulması hedeflenir.
3-Đscilerin Eğitimi ve Yetistirilmesi :
Tehlikeler buyuk capta ortadan kaldırılabilse ve koruyucular ve korunma aracları etkili
olsa bile, bilgilendirme ve eğitim yolu ile kisilerin tehlikelere karsı uyanık olmaları
sağlanmalıdır.
4-Uyarı : Bircok durumda, istenilen duzeyde eğitim verilemeyebilir. Uyarılar, bir anlamda gorunmez koruyuculardır. Gozden kacırılmaması gereken nokta sudur: Uyarılar, is yerindeki kazaları onlemede temel arac değildir.
SORULAR
1-İş güvenliği temel prensipleri kaç adettir? (X)10

2-İnsanın Tabiat Şartları Karşısında Zayıflığı, Kişisel Kusurlar, Tehlikeli Hareket-Tehlikeli Durum, Kaza Olayı,Yaralanma (Zarar Veya Hasar) aşağidakilerden hangisini oluşturur? (X)Kaza zinciri

3-Dikkatsizlik, pervasızlık, asabiyet, dalgınlık, önemsemezlik ve ihmal gibi kusurlar kazaların ikinci temel sebebidir. Bu kusurlar aşağıdakilerden hangisi içinde yer alır? (X)Kişisel Kusurlar

4-Tehlikeli Hareketlerin Nedenleri aşağıdakilerden hangisidir? (X)Hepsi
( )Uygunsuz mekanik koşullar ve fiziki çevre ( )Bilgi, ustalık ve Fiziki yetersizlik
( )İşçinin bünyeden ve yaradılışından gelen şahsi kusurları (dikkatsizlik, laubalilik, umursamazlık)


5-Aşağıdakilerden hangisi iş sağlığı ve iş güvenliğinin amaçları arasındadır? (x)Hepsi
( )Üretim ve kalitenin artırılması ( )İşletmenin korunması ( )Çalışanların korunması

6-Ağır yaralanma yada ölümle neticelenen her kazanın temelinde .......... ve ............ meydana gelmeyen olay vardır. Yukarıdaki boşluklara gelecek uygun kelimeleri seçiniz.
(X)29 yaralanma 300 ramak kala

7-Aşağıdakilerden hangisi tehlikeli durumlar içinde yer alır? (X)Hepsi
( )Emniyetsiz yapılmış alet ve makineler, Yetersiz- bakımsız bina, alet ve makineler
( )Uygun olmayan koruyucular, Koruyucusuz çalışma, Kusurlu alet, makine, teçhizat kullanma
( )Yetersiz ya da fazla aydınlatma, Yetersiz havalandırma, Emniyetsiz yöntem ve şartlar

8-İş kazalarının % kaçı tehlikeli hareketlerden meydana gelir? (x)% 88 HAZIRLAYAN : Gülşah ŞATIR
 

Ekli dosyalar

  • ISG_Kulturu_Spot.docx
    29.8 KB · Görüntüleme: 2,429

cihatkar

Acemi Üye
TÜİSAG Üyesi
Katılım
13 Ocak 2018
Mesajlar
1
Tepki puanı
0
Medeni hal
Belirtilmedi
Meslek
Uzman (B)
"5-Tehlikeli Hareketlerin Nedenleri :
¬ İşçinin bünyeden ve yaradılışından gelen sahsi kusurları (dikkatsizlik, laubalilik, umursamazlık)"
Bu nedir. Bu hareketlerin hangisi yaradılıştan gelmektedir. Bunda ne kastedilmiştir.
İSG Konularında kadercilik veya içinde dinsel kelimeler kullanılması dolaylı olarak suçu yönlendirme olarak tanımlanmaktadır. Yaratıcı dikkatsiz insan, laubali insan, umursamaz insan yaratmaz. Bunlar toplumsal yanlış yönlendirmeler ile var olan davranışlardır. Bu kısmın düzeltilmesini rica ediyorum.
 
Üst
!!! Reklam Engelleyici Tespit Edildi !!!

Reklam Engelleyici Kulladığınız Tespit Edildi !

Sitemiz geçimini reklam gelirlerinden kazanmaktadır. Bundan dolayı Ad Block gibi reklam engelleyicilerin kullanılmasına izin verilmemektedir. Anlayış göstererek bu site için reklam engelleyicinizi devredışı bıraktığınız için şimdiden teşekkür ederiz.

Devredışı bıraktım, siteyi gezmeye devam edebilirim.