Sanayileşmiş ülkeleri yakalamak için çıktığımız koşuyu bir maratona benzetirsek iş sağlığı ve güvenliği kulvarında başladığımız yarışta hiç de iyi sonuçlar elde etmediğimizi söyleyebiliriz. Yapılan istatistikler iş kazalarında şu an Avrupa’da 1., dünyada 3. sırada olduğumuzu göstermekte. Oysa bu yarışta amacımız son sıralarda yer almak.
Sağlık, her şeyin başı olan sağlık
‘‘Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi
Olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi‘‘
Kanuni Sultan Süleyman
Sanayileşmiş ülkeleri yakalamak için çıktığımız koşuyu bir maratona benzetirsek iş sağlığı ve güvenliği kulvarında başladığımız yarışta hiç de iyi sonuçlar elde etmediğimizi söyleyebiliriz. Yapılan istatistikler iş kazalarında şu an Avrupa‘da 1., dünyada 3. sırada olduğumuzu göstermekte. Oysa bu yarışta amacımız son sıralarda yer almak.
Ülkemizde meydana gelen iş kazaları ve meslek hastalıkları Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından "İstatistik Yıllıkları" olarak her sene yayınlanmaktadır. Yayınlanmış olan son iki yılın iş kazalarını incelediğimiz zaman;
2010 yılı
2009 yılı
Artış
İş kazaları sayısı
62.903
64.316
%-2,19
Ölümle sonuçlanan kazalar
1454
1171
24,16
Meslek hastalıkları
533
429
24,24
Sürekli iş göremezlik sayısı
2085
1885
10,61
Kaynak : http://www.sgk.gov.tr/
2010 yılında meydana gelen iş kazalarının % 2,4 oranında azaldığını görüyoruz ancak ; ölümle sonuçlanan kazaların % 24,16, Meslek hastalıklarının % 24,24 ve Sürekli iş göremezlik sayısının % 10,61 oranında arttığını düşündürücü olarak görmekteyiz.
•· Her 1 saatte 8 kaza olduğunu,
•· Her 4 saatte 1 kişi sakat kaldığını,
•· Her 6 saatte 1 kişi hayatını kaybettiğini yine bu tablodan okumak mümkün.
Türkiye‘de kayıtlı sigortalı çalışan sayısı 16 milyon civarındadır. Kayıt dışı çalışanların bulunduğunu ve tüm meydana gelen kazaların bildirilmediği gerçeğini de hesaba katılacak olursa bu rakamlar daha da yükselecektir.
4857 İş Kanunu ile birlikte Türkiye‘de İş sağlığı ve Güvenliği mevzuatı da değişmiş, yeni yönetmelikler ve tebliğler yayınlanmıştır. Mevcut mevzuat ve yasal düzenlemelerin dağınık ve yetersiz olduğu, yasada kurum ve kuruluşların yetki ve sorumluluklarının iç içe geçerek karmaşık bir yapı oluşturduğu eleştirileri sık sık değişik platformlarda dile getirilmektedir.
Ancak yasanın en önemli ve yapıcı tarafı iş sağlığı ve güvenliği konusunda işçilerin bilgilendirilmesi ve eğitimi konularını bir yasa maddesi olarak (Madde 77) ele alması ve bu konuya daha fazla önem atfetmesidir.
Artık İş sağlığı ve Güvenliği konusunda sadece mevzuat hazırlamanın, hukuki yaptırım uygulamanın, ceza vermenin, kazaların ve meslek hastalıklarının önlenmesinde tek başına yeterli olamayacağı tüm çevrelerce kabul edilmektedir.
Sağlık ve güvenlik sosyal gelişmenin en temel öğesidir. AB üyesi ülkelerin mevzuatlarında İş sağlığı ve Güvenliği kavramı 100 yılı aşkın bir süredir mevcuttur. Mevzuat ve yapılanma olarak önemli yol kat etmemize rağmen AB ülkeleri ile kıyasladığımızda istediğimiz sonuçları alamadığımızı görüyoruz.Yasalar ve mevzuat ne kadar mükemmel hazırlanmış olursa olsun tüm sorumlular ve çalışanlar iş sağlığı ve güvenliği konusunda yeterli bilince sahip değillerse tüm yapılanlar kağıt üzerinde kalmaktan daha ileriye gitmiyor.
Bir toplumda gerçek anlamda iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanabilmesi için o toplumda her şeyden önce "iş güvenliği bilincinin" oluşması gerekir. Toplumda güvenlik kültürünün oluşturulabilmesi için de bilgilendirme, sürekli eğitim, farkındalığın artırılması ve sosyal diyalogun geliştirilmesi gerekmektedir.
Tüm bunları yapabilmek için elimizdeki tek anahtar ise Eğitim‘dir.
Bu nedenle, başta işçiler olmak üzere işverenlerin, ilgili işveren vekillerinin, işyeri hekimlerinin, sağlık personelinin, iş güvenliği uzmanlarının, işyeri sağlık ve güvenlik temsilcileri ile sendika temsilcilerinin, iş güvenliği müfettişlerinin "iş sağlığı ve güvenliği" konusunda sürekli eğitime tabi tutulmaları gerekir.
Eğitim doğumdan ölüme kadar devam eden bir süreçtir. Bu süreçte çeşitli bilgi, tutum ve değerler kazanılır. Edinilen bu kazanımlar bireyin davranışında gözle görülür değişikliklere neden olur.
Eğitim; bireylerin davranışlarında istenilen yönde değişiklik meydana getirme sürecidir.
İş sağlığı ve güvenliği eğitimleri çalışanı işe aldığınız an başlar ve sürekli devam eder. Eğitimleri iş eğitimleri ile birlikte verilebilir. Ayrıca iş sağlığı ve güvenliği alanında her başlık için ilgili kişilerin katılımıyla eğitimler düzenlenmelidir.
Bir işyerinde hangi eğitimler verilebilir? Eğitimleri genel olarak şu şekilde sıralayabiliriz :
•· İş Sağlığı ve Güvenliği Temel Eğitimi
•· İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu Toplantı Esasları Eğitimi
•· İş Sağlığı ve Güvenliği Mevzuatı Eğitimi
•· Kişisel Koruyucu Donanım Doğru Seçimi ve Doğru Kullanımı Eğitimi
•· Gürültü Eğitimi
•· İlk Yardım Bilgilendirme Eğitimi
•· Yangın Bilgilendirme Eğitimi
•· Kimyasal Maddelerle Çalışmada İş Güvenliği ve Sağlığı Temel Eğitimi
•· Elektrikle Çalışmalarda İş Güvenliği Temel Eğitimi
•· Kaynak İşlerinde İş Güvenliği Temel Eğitimi
•· Tavan Vinci Kullanımında İş Güvenliği Temel Eğitimi
•· Forkliftle Çalışmalarda İş Güvenliği Temel Eğitimi
•· Kaldırma ve Taşıma Makineleri Kullanımında İş Güvenliği Temel Eğitimi
•· Elle Yapılan Taşıma İşlerinde İş Güvenliği Temel Eğitimi
•· Kazanlarda İş Güvenliği Temel Eğitimi
•· Kompresör ve Basınçlı Kaplarla Çalışmada İş Güvenliği Temel Eğitimi
•· Preslerde Çalışmada İş Güvenliği Temel Eğitimi
•· Döküm İşlerinde Çalışmada İş Güvenliği Temel Eğitimi
•· Bakım Onarım İşlerinde İş Güvenliği Temel Eğitimi
•· Yemekhane ve Mutfak Çalışanları için İş Hijyeni Eğitimi
•· Sağlık ve Güvenlik İşaretleri Eğitimi
Kayseri Şube Kaynaklı Basın Açıklamaları