Soru : Radyasyon Ölçer Cihazlar Hakkında Bildiklerimiz Nelerdir?

[İşGüvUzman]

Bazı işyerlerinde, özellikle kağıt sac ve rulo tarzı üretim yapılan yerler ile yoğunluk ölçümünü gerçekleştiren X-Ray cihazlar ile kaynaklı radyasyon ölçer cihazlar hakkında bilgi noksanlıklarının olduğunu görmekteyim. Özellikle bu cihazları kullanan kurum/kuruluşların mutlak suretle ''Radyasyondan Korunma Sorumlusu'' istihdam etmesi gerekliliğini belki bilmeyenler vardır. Bunu gerçekleştirmeyen firmaların faaliyetlerini durdurmaya kadar gidecek yaptırımların olduğunu da eklemek isterim. Bu konu başlığını geliştirmek isterim. Hem bilgi kirliliğini engellemek hem de vazife yaptığınız kurum/kuruluşların idari yatırımlara maruz kalmamalarının sağlanması gayesi ile...

 

[İşGüvUzman]

Kaynaklı radyasyon ölçer cihazları için özellikle ithal izni belgesinin alınması zorunludur. X-Ray cihazları için ithal izin belgesi alınmasına gerek yoktur.

 

[İşGüvUzman]

Kaynaklı veya X-Ray cihazlarının tamamı için lisans alınması zorunludur. Lisans alınmadan çalışma yapılır ve tespit edilirse faaliyet durdurmaya kadar giden yaptırımlar olabilmektedir. Lisansların geçerlilik süresi 5 yıldır.

 

[İşGüvUzman]

Lisans alınması esnasında TAEK yetkililerinin ölçümleri sonucunda çalışanların kişisel dozimetre kullanması gerekebilir. Böyle bir durumda sürekli olarak takip ve kontrol yapılmalıdır.

 

[İşGüvUzman]

Lisans çalışması esnasında işyerleri denetimli alan A ve gözetimli alan B olmak üzere iki kategoriye ayrılır.

 

[İşGüvUzman]

Tıbbi cihazlarda kullanılan radyasyon cihazları içinde benzer uygulamalar yapılmalıdır.

 

[İşGüvUzman]

Kaynaklı Radyasyon ölçer cihazları kullanan çalışanlar mutlak suretle sınava girmek zorundadırlar. Sınav sonucunda 5 yıl geçerli sertifika alınır. 5 yılın sonunda vize ettirilmesi için sınava girerek vizeyi 5 yıl uzatır.

 

[Dinçer Ulusoy41]

Kaynaklı Radyasyon ölçer cihazları kullanan çalışanlar mutlak suretle sınava girmek zorundadırlar. Sınav sonucunda 5 yıl geçerli sertifika alınır. 5 yılın sonunda vize ettirilmesi için sınava girerek vizeyi 5 yıl uzatır.

Yeni verilen R.Ö.R.K (Radyasyon Ölçümü ve Radyasyondan Korunma ) Belgeleri haziran 2015 den sonra süresizleşti.

 

[Dinçer Ulusoy41]

Özellikle hurda demir ithal eden firmalar mutlaka iş yerlerinde Radyasyon Dedektörleri bulundurmaları gerekmektedir ve bu cihazların, uygun görülen yılda bir kalibrasyon yaptırmaları gerekmektedir. El dedektörlerinde 2 yılda bir TAEK tarafından kalibre edilmeleri öngörülmektedir. Ayrıca 1 çalışanına TAEK tarafında Ankara da verilen R.Ö.R.K. Eğimini aldırması gerekmektedir.

 

[İşGüvUzman]

Özellikle hurda demir ithal eden firmalar mutlaka iş yerlerinde Radyasyon Dedektörleri bulundurmaları gerekmektedir ve bu cihazların, uygun görülen yılda bir kalibrasyon yaptırmaları gerekmektedir. El dedektörlerinde 2 yılda bir TAEK tarafından kalibre edilmeleri öngörülmektedir. Ayrıca 1 çalışanına TAEK tarafında Ankara da verilen R.Ö.R.K. Eğimini aldırması gerekmektedir.

Eğitim sadece Ankara' da verilmemektedir. Taek sitesinde ilan edilen bilgilere bakılabilir. Ankara İstanbul'da toplam 3 adet noktada özel eğitim kurumlarına da eğitim verme yetkisi verilmiştir.

 

[İşGüvUzman]

Normal şartlar altında, sızıntılardan dolayı toplum üyeleri için öngörülen doz sınırı yıllık 1 mSv olarak kabul edilmiştir

 

[İşGüvUzman]

Normal şartlar altında, sızıntılardan dolayı toplum üyeleri için öngörülen doz sınırı yıllık 1 mSv olarak kabul edilmiştir

Normal şartlar altında, sızıntılardan dolayı toplum üyeleri için öngörülen doz sınırı 5 yıllık ortalaması 1 mSv olarak kabul edilmiştir. Herhangi bir yılda ise 5 mSv değerini aşamaz.

 

[İşGüvUzman]

RADYASYONDAN KORUNMANIN 3 TEMEL PRENSİBİ

1. Uygulamaların gerekçelendirilmesi (justification)
2. Radyasyondan korunmasının optimizasyonu (optimization). ALARA (as low es reasonably achievanle)diye de bilinir.
3. Doz sınırlaması.

 

[İşGüvUzman]

RADYASYONDAN KORUNMANIN 3 TEMEL YOLU
1. Doz= doz hızı * zaman
2. Mesafe, doz hızı uzaklığın karesi ile ters orantılıdır.
3. Zırhlama.

 

[İşGüvUzman]

RADYASYONDAN KORUNMANIN AMACI

1. Deterministik etkilerinin azaltılması ( ölüm, cilt yanıkları, katarakt, kısırlık)
2. Stokastik etkilerinin meydana gelme olasılığının en aza indirilmesi (kanser, genetik etkiler.)

 

[İşGüvUzman]

RADYASYON IŞINLAMA TİPLERİ

1. Mesleki ışınlanmalar
2. Toplum ışınlanmaları
3. Tıbbi ışınlanmalar.

 

[İşGüvUzman]

Dünya Genelinde Doğal Radyasyon Kaynaklarından Maruz Kalınan Radyasyon Dozlarının Oransal Değerleri
%49 Radon gazı
%21 gama ışınları
%13 Vücut içi ışınlanma
%17 Kozmik ışınlar

 

[İşGüvUzman]

Doğal Radyasyon kaynaklarından Radon gazı Binalara aşağıdaki giriş noktalarından ulaşır;

1. Zemindeki çatlaklar
2. Yapı bağlantı noktaları
3. Duvar çatlakları
4. Asma kat boşlukları
5. Tesisat boru boşlukları
6. Duvar arası boşlukları
7. İçme suyu

 

[Dinçer Ulusoy41]

Eğitim sadece Ankara' da verilmemektedir. Taek sitesinde ilan edilen bilgilere bakılabilir. Ankara İstanbul'da toplam 3 adet noktada özel eğitim kurumlarına da eğitim verme yetkisi verilmiştir.

evet doğrudur, akredite edilmiş özel eğitim birimleride var haklısınız.

 

[İşGüvUzman]

Doğal Radyasyon kaynaklarından Radon gazı Binalara aşağıdaki giriş noktalarından ulaşır;

1. Zemindeki çatlaklar
2. Yapı bağlantı noktaları
3. Duvar çatlakları
4. Asma kat boşlukları
5. Tesisat boru boşlukları
6. Duvar arası boşlukları
7. İçme suyu

Bu sebeple eski bina ve yerleşimlerde her zaman Doğal radyasyon bulanacağını unutmamak gerekir.
Ayrıca madenlerde ve yer altı boşluklarında da eski imalatlar sürekli kontrol edilmeli radon gazı kontrol edilebilir seviyelerde tutulmalıdır.