- Katılım
- 17 Ara 2010
- Mesajlar
- 3,013
- Tepki puanı
- 3,508
- Medeni hal
- Evli
- Meslek
- Uzman (B)
Riskleri Görmek ve RİSK Değerlendirmesi
İnşaat mühendisleri olarak her birimiz farklı dallarda olan şantiyelerde çalışmış, değişik zorluklarla maruz kalmış ve riskleri göze alarak bu zorlukların üstesinden gelmişizdir.
Peki sorunları çözmek için göze aldığımız riskleri neye göre ve nasıl değerlendiriyoruz ?
Aslında hepimiz riski göze almadan önce gerek bilerek gerekse bilmeden farklı yöntemlerle riskin değerlendirmesini yapıyoruz. En basitinden şantiyelerde işçilerimizin ayağına çivi batmasın diye kalıpları bir yere toplatıyoruz, bu toplama sırasında çivileri de söktürüyoruz. Bu işlemi yaptırmak bize sıradan bir iş gibi gelse de aslında kafamızdan yaptığımız bir risk değerlendirmesinin sonucudur.
Gördüğümüz olay karşısında kafamızdan geçen düşünceler ve farkında olmadan yaptığımız risk değerlendirmesini aşağıdaki örneği verebiliriz;
“Kaç kere söylememe rağmen yine bu tahtaları söküp dağınık şekilde bırakmışlar. Üzerindeki çiviler nasılda parlıyor. Anlaşılan yine üşenip çivileri söktürmemiş bizim usta. Demin bir işçi acele bir işe koştururken son anda fark etti, bir sonraki kaçırmaz kesin basar bu tahtanın üzerine. Bak ayağına de yine iş güvenliği ayakkabısını giymemiş, bassaydı kesin ayağına da girerdi bu çiviler. Gerçi çiviler paslı gözükmüyor ama gene de sağlık ocağına yada hastaneye götürüp bir tetanos aşısı yaptırmak gerekirdi. Şimdi en yakın sağlık ocağı nerdeydi bir düşünelim… En iyisi şunların başına bir şey gelmeden bizim ustaya söyleyeyim de iki işçi göndersin. Şunları bir araya toplasınlar hemde çivilerini de çıkartırlar. Bir sonraki kullanım için zamanda kazanmış oluruz.”
Peki bunun kağıda dökülmüş versiyonu nasıl oluyor ?
Tehlike : Çivili kalıp tahtaları
Kaynak : Sökülmüş yerde duran çivili kalıp tahtası
Olay : İşçinin ayağına çivili tahtanın batması
Sebep : Dağınık halde bulunan kalıp tahtaları
Tetikleyici : İşçinin çelik tabanlı iş güvenliği ayakkabı giymemiş olması
Sonuç : İşçinin ayağına çivi batması sonucunda yaralanması
Tablo 1 deki verilere göre riski değerlendirdiğimizde;
OLASILIK : Çok yüksek – 5 puan (birisi her an basabilir)
ŞİDDET : Önemli – 3 puan (deneyimlerimizden yararlanarak yada konu hakkında tahmin yürüterek
üzerine işçimizin çivili tahta üzerine bastıktan sonra vereceği zararı tahmin etmeye
çalışıyoruz)
RİSK SKORU : OLASILIK X ŞİDDET = 5 x 3 = 15 Puan ( Sürekli Gözetim ve Kontrol )
Bu önlem sonucunda yeniden risk skorumuzu hesaplarsak;
RİSK SKORU : OLASILIK X ŞİDDET = 1 x 3 = 3 Puan (Eğit / UYAR)
Yani bu önlem neticesinde riski tamamen bertaraf etmek için işçilere olayın olabileceğini, işe başlatma eğitimlerimizde yada günlük toolbox eğitimlerimizde söylememiz yeterli olacaktır.
UYGULAMA - TEHLİKE VE RİSKLERİ GÖRMEK
Şimdi aşağıdaki fotoğraf karesine bakalım ve ne gibi tehlikeler ve riskler görüyoruz tespit etmeye çalışalım. Sonrasında cevabına bakarak ne kadar tahminlerimizde doğru olduğumuzu görelim.
CEVAP :
1. Çalışma platformlarından bir tanesi eksik
2. Merdiven kısa kalmış çalışma platformu taban yüksekliğini en az 1m geçmeli
3. Merdivenden platforma geçişte aralık yok
4. İskele'nin çapraz bağlarından biri eksik
5. Üstteki ara korkuluk eksik
6. Yukarıdaki plastik kova çok uçta duruyor. Düşme riski var.
7. Çalışma platformalarından 1 tanesi farklı cins. Platformlar arasında yükseklik farklı olabilir ve takılma nedeni ile düşmeye sebep verebilir.
8. İşçinin üzerinde o yüksekliğe çıkıyorsa emniyet kemeri olması gerekir.
9. İşçinin arka cebinde el aleti var. Yukarı çıkarken aşağıdan geçen birini kafasına düşebilir.
10. Merdiven bir boruya dayandırılmış. Buradan kayma ve dönme riski çok yüksek.
11. Merdivene gerekli açı verdirilmemiş, devrilme riski var.
12. İşçinin sol eliyle tuttuğu merdivenin parçası değil dayandırdığı borunun parçası, dolayısıyla burada bir basamak yok, merdiven uygunsuz.
13. İşçinin platforma giriş yapacağı yerde başı boş asılı durumda asılı bir köpük var. Tehlike arz ediyor.
14. Platform baca gibi şeyin yanına kurulmuş. ( Büyük olasılıkla baca. ) sıcak olma durumu var. İşçi ile temasında zarar vermesi söz konusu
15. İşçinin ayağında iş güvenliği ayakkabısı yok.
Not : “UYGULAMA - TEHLİKE VE RİSKLERİ GÖRMEK” kısmındaki örnek www.isgfrm.com adresinden alınmıştır.
Çoğu zaman şantiyelerimizde bir çok tehlikeyi ve riski barındıran benzer olayları görmeden yanından usulca geçip gideriz.
Umarım bu yazımdan sonra çalışmalara şantiyelerinizde yapılan çalışmalara biraz daha farklı bir gözle bakmanızı sağlayabilirim.
İnşaat mühendisleri olarak her birimiz farklı dallarda olan şantiyelerde çalışmış, değişik zorluklarla maruz kalmış ve riskleri göze alarak bu zorlukların üstesinden gelmişizdir.
Peki sorunları çözmek için göze aldığımız riskleri neye göre ve nasıl değerlendiriyoruz ?
Aslında hepimiz riski göze almadan önce gerek bilerek gerekse bilmeden farklı yöntemlerle riskin değerlendirmesini yapıyoruz. En basitinden şantiyelerde işçilerimizin ayağına çivi batmasın diye kalıpları bir yere toplatıyoruz, bu toplama sırasında çivileri de söktürüyoruz. Bu işlemi yaptırmak bize sıradan bir iş gibi gelse de aslında kafamızdan yaptığımız bir risk değerlendirmesinin sonucudur.
Gördüğümüz olay karşısında kafamızdan geçen düşünceler ve farkında olmadan yaptığımız risk değerlendirmesini aşağıdaki örneği verebiliriz;
“Kaç kere söylememe rağmen yine bu tahtaları söküp dağınık şekilde bırakmışlar. Üzerindeki çiviler nasılda parlıyor. Anlaşılan yine üşenip çivileri söktürmemiş bizim usta. Demin bir işçi acele bir işe koştururken son anda fark etti, bir sonraki kaçırmaz kesin basar bu tahtanın üzerine. Bak ayağına de yine iş güvenliği ayakkabısını giymemiş, bassaydı kesin ayağına da girerdi bu çiviler. Gerçi çiviler paslı gözükmüyor ama gene de sağlık ocağına yada hastaneye götürüp bir tetanos aşısı yaptırmak gerekirdi. Şimdi en yakın sağlık ocağı nerdeydi bir düşünelim… En iyisi şunların başına bir şey gelmeden bizim ustaya söyleyeyim de iki işçi göndersin. Şunları bir araya toplasınlar hemde çivilerini de çıkartırlar. Bir sonraki kullanım için zamanda kazanmış oluruz.”
Peki bunun kağıda dökülmüş versiyonu nasıl oluyor ?
Tehlike : Çivili kalıp tahtaları
Kaynak : Sökülmüş yerde duran çivili kalıp tahtası
Olay : İşçinin ayağına çivili tahtanın batması
Sebep : Dağınık halde bulunan kalıp tahtaları
Tetikleyici : İşçinin çelik tabanlı iş güvenliği ayakkabı giymemiş olması
Sonuç : İşçinin ayağına çivi batması sonucunda yaralanması
Tablo 1 deki verilere göre riski değerlendirdiğimizde;
OLASILIK : Çok yüksek – 5 puan (birisi her an basabilir)
ŞİDDET : Önemli – 3 puan (deneyimlerimizden yararlanarak yada konu hakkında tahmin yürüterek
üzerine işçimizin çivili tahta üzerine bastıktan sonra vereceği zararı tahmin etmeye
çalışıyoruz)
RİSK SKORU : OLASILIK X ŞİDDET = 5 x 3 = 15 Puan ( Sürekli Gözetim ve Kontrol )
Tablo 1. Olasılık x Şiddet tablosu
ÖNLEM : Kalıp tahtalarının çivileri sökülmeli ve çiviler toplanmalıdır. Sökülmüş çivisiz olan kalıp tahtaları, şantiyenin iş yoğunluğunun az olduğu bir bölgede güzelce istiflenmelidir. Personellerin iş güvenliği ekipmanları her işe başlamadan önce kontrol edilmelidir.
Bu önlem sonucunda yeniden risk skorumuzu hesaplarsak;
RİSK SKORU : OLASILIK X ŞİDDET = 1 x 3 = 3 Puan (Eğit / UYAR)
Yani bu önlem neticesinde riski tamamen bertaraf etmek için işçilere olayın olabileceğini, işe başlatma eğitimlerimizde yada günlük toolbox eğitimlerimizde söylememiz yeterli olacaktır.
UYGULAMA - TEHLİKE VE RİSKLERİ GÖRMEK
Şimdi aşağıdaki fotoğraf karesine bakalım ve ne gibi tehlikeler ve riskler görüyoruz tespit etmeye çalışalım. Sonrasında cevabına bakarak ne kadar tahminlerimizde doğru olduğumuzu görelim.
CEVAP :
1. Çalışma platformlarından bir tanesi eksik
2. Merdiven kısa kalmış çalışma platformu taban yüksekliğini en az 1m geçmeli
3. Merdivenden platforma geçişte aralık yok
4. İskele'nin çapraz bağlarından biri eksik
5. Üstteki ara korkuluk eksik
6. Yukarıdaki plastik kova çok uçta duruyor. Düşme riski var.
7. Çalışma platformalarından 1 tanesi farklı cins. Platformlar arasında yükseklik farklı olabilir ve takılma nedeni ile düşmeye sebep verebilir.
8. İşçinin üzerinde o yüksekliğe çıkıyorsa emniyet kemeri olması gerekir.
9. İşçinin arka cebinde el aleti var. Yukarı çıkarken aşağıdan geçen birini kafasına düşebilir.
10. Merdiven bir boruya dayandırılmış. Buradan kayma ve dönme riski çok yüksek.
11. Merdivene gerekli açı verdirilmemiş, devrilme riski var.
12. İşçinin sol eliyle tuttuğu merdivenin parçası değil dayandırdığı borunun parçası, dolayısıyla burada bir basamak yok, merdiven uygunsuz.
13. İşçinin platforma giriş yapacağı yerde başı boş asılı durumda asılı bir köpük var. Tehlike arz ediyor.
14. Platform baca gibi şeyin yanına kurulmuş. ( Büyük olasılıkla baca. ) sıcak olma durumu var. İşçi ile temasında zarar vermesi söz konusu
15. İşçinin ayağında iş güvenliği ayakkabısı yok.
Not : “UYGULAMA - TEHLİKE VE RİSKLERİ GÖRMEK” kısmındaki örnek www.isgfrm.com adresinden alınmıştır.
Çoğu zaman şantiyelerimizde bir çok tehlikeyi ve riski barındıran benzer olayları görmeden yanından usulca geçip gideriz.
Umarım bu yazımdan sonra çalışmalara şantiyelerinizde yapılan çalışmalara biraz daha farklı bir gözle bakmanızı sağlayabilirim.
Saygılarımla,
Kaan SAKA
İnşaat Mühendisi
Kaan SAKA
İnşaat Mühendisi